Mitoz bölünme çok hücreli canlıların yanında aynı zamanda tek hücreli canlılarda da çokça rastlanan bir bölünme şeklidir.
Mitoz bölünmenin sonucu olarak ana hücreden aynı kalıtım maddelerine sahip iki yeni yavru hücre oluşmaktadır. Oluşan bu yavru hücreler ana hücrenin tıpatıp aynısıdır. Böyle bir girişin ardından mitoz bölünmeyi tanımlayacak olursak; mitoz bölünme, 2n kromozoma sahip vücut hücrelerinde görülen ve bir ana hücreden iki yavru hücre oluşmasıyla meydana gelen bölünme şekline verilen addır. Mitoz bölünmenin birbirini takip eden evreleri bulunmaktadır.
- Çekirdek ve sitoplazmanın bölünmesi ile iki yavru hücre meydana gelir.
- Bölünme gerçekleşmeden önce hücrenin çekirdeğinde bulunan kalıtım maddeleri kopyalanır.
- Çekirdeğin içerisinde yer alan kalıtım maddeleri mitoz bölünmenin erken evrelerinde kısalıp kalınlaşarak kromozom yapılarına dönüşür. Bu evreler sırası ile şöyle ifade edilebilir:
1. Evre: bu evrede kromotin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomlara dönüşür. Her kromozom birbirinin aynı iki iplikçikten oluşur. Bu iplikçiklere kromatit adı verilir.
Daha sonra iğ iplikleri oluşmaya başlar. Çekirdek zarının ve çekirdekçiğin kaybolması bu evrede gerçekleşmektedir.
2. Evre: Eşleşmiş kromozomlar hücrenin merkezine doğru ilerleyerek hücrenin ortasında bir sıra halinde dizilmeye başlarlar.
3. Evre: Hücrenin ortasında dizilen kromozomların kromatitleri birbirinden ayrılarak her bir iğ ipliğinin yardımı ile hücrenin bir kutbuna doğru çekilir. Bu evrede sitoplazma bölünmeye başlar.
4. Evre: Kromozomlar kutuplara çeklir ve tekrar ipliksi bir yapıya dönüşerek uzayıp belirsiz bir hal başlar. İğ iplikleri bu evrede kaybolur. Aynı zamanda çekirdek yeniden belirerek çekirdekçik oluşmaya bu evrede başlar.
5. Evre: bu evre son evredir ve artık bu evrede hücre iki ana yavru hücreye ayrılarak mitoz bölünmesini tamamlar.
Mitoz Bölünme Özellikleri Nelerdir?
- Bütün vücut hücrelerinde görülen bir bölünme türüdür.
- Zigotun oluşumuyla birlikte yaşam boyu devam eden bir süreci kapsar.
- 2n kromozomlu bir hücreden 2n kromozomlu iki hücre meydana gelir.
- Bölünme sonucunda oluşan yeni yavru hücrelerin kromozom sayılarında bir değişiklik görülmez.
- Mitoz bölünme tek hücreli canlılarda çoğalmayı sağlarken, çok hücreli canlılarda büyümeyi ve gelişmeyi sağlamaktadır.
