Kuvvet Konu Anlatımı
Kuvvet konu anlatımı; Kuvvet bir cismin hareketini engelleyen, hareket etmesini sağlayan veya cismin üzerinde fiziksel bir etki oluşturabilen enerji türüne verilen bir isimdir. Etki ettiği cisimleri esnetebilir veya sıkıştırabilir. Bu etkiye verilen isim statik etkidir. Cisimlerin hızını etkilediği durumlara ise dinamik etki denir.
Kuvvet nasıl ölçülür?
Kuvvet yaylı bir sistem olan dinamometre ile ölçülür.
Dinamometre, yaya bağlı bir kancaya sahiptir ve bu yaya etki eden kuvvet, yayın uzama veya kısalma miktarı ile ölçülür. Yani yayda gerçekleşen uzama miktarına kuvvet diyebiliriz. Ağırlıkta bir kuvvet olduğundan belli bir kütleye sahip bir cismin ağırlığını, onu yer çekimi kuvveti ile çarparak bulabiliriz. Yer çekimi kuvveti genel olarak 10 varsayılır. Örneğin elinizde m kütleli bir cisim olduğunu var sayalım. Bu cismin ağırlığı 10 m olur.
Bileşke kuvvet: aslında birkaç kuvvetin birleşmesi ile oluşan yeni kuvvete verilen isimdir. Bu tür kuvvetleri ölçebilmek için vektörleri kullanırız. Vektörlerde toplama ve çarpma işlemlerini iyi bilmeniz durumunda kuvvet konu anlatımını iyi öğrenebilirsiniz. Oluşan bu yeni kuvveti R sembolü ile gösteririz. - Kuvvetler aynı yönde ise; İki kuvvet toplanır. Örneğin bir otobüsün içinde olduğunuzu var sayalım. Otobüsün hızı saatte 100 kilometre olsun ve otobüsün arkasından önüne doğru saatte 5 kilometre ile koşun. Bu durumda sizin hızınız saatte 105 kilometre olur.
- Kuvvetler farklı yönlerde ise; İki kuvvet çıkartılır. Buna da sürtünme örneğini verebiliriz. Örneğin arabanız saatte 50 kilometre ile gidiyor olsun. Yerin size oluşturduğu sürtünme kuvveti de 5 olsun. Son hızınız 45 olacaktır.
Kuvvetlerin dengesi: Kuvvetler dengede ise bileşke kuvvet sıfırdır. Bu ne demek kısaca açıklayalım. Hepimiz arkadaşlarımızla bilek güreşi yapmışızdır. Diyelim ki en yakın arkadaşınız sizi bilek güreşi yapmaya davet etti ve güreşe başladınız. Siz onun elini sağa doğru 20 kuvvetle itiyorsunuz. O da sizin elinizi sola doğru 20 kuvvetle itiyor. Bu durumda ikinizin de eli kıpırdamaz ve sabit kalır. Bu duruma kuvvetlerin dengesi adı verilir. - Eğer üç kuvvet kesişiyorsa ve dengede ise bu duruma "Lami Teoremi" denir. Bu teoreme göre kesişen bu üç vektörün de karşılarındaki açılar birbirine eşit orantıda olmalıdır.
Etki tepki prensibi: Her cisim kendisine etki eden kuvvete tepki verir. Demir bir çubuğun ortasına tekme attığınızı düşünün. Bu durumda demir bükülebilir ve ayağınız çok acıyabilir. Demire ne kadar sert vurursanız demir o kadar bükülür ve ayağınız o kadar acır. Bu duruma etki tepki prensibi denir. - Maddelere etki etmek, onların şekillerini değiştirebilir. Yay da olduğu gibi esnetip eski haline döndürebilir ya da kalıcı olarak şeklini bozabilir. Ama istisnasız her cisim etkiye karşılık bir tepki meydana getirir.
Kuvvet konu anlatımı sayesinde öğreneceğiniz bu bilgiler, fizik alanında yapacağınız etkinliklerde en çok işinize yarayacak konulardan biridir. Uzaya gönderilen mekiklerden tutun, gökyüzünde uçan uçaklara, denizde yüzen gemilere, arabaların lastiklerine kadar neredeyse her alanda kullanacağınız bu değerli bilgileri unutmamak için bol bol tekrar edin.
19.01.2024 16:38:44
Kuvvet Konu Anlatımı ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
