Kesirler Konu Anlatımı
Kesirler konu anlatımı, matematiğin önemli konularından biridir. 4 ve 5. Sınıf matematik müfredat konularından olup birikimli olarak devam etmektedir. İleride çeşitli işlemlerde öğrencilerin karşılarına çıktığından iyice öğrenilmesi şart olan konulardan biridir.
Kesir: Bir bütünün eş parçalarını gösterir. A/b şeklinde yazılabilen ifadelerdir.
Kesirleri gösterirken iki sayı arasına çizilen çizgiye kesir çizgisi adı verilmektedir. Çizginin üst kısmında bulunan sayıya pay, alt kısmında bulunan sayıya ise payda adı verilmektedir. Kesir çizgisinin alt kısmında yer alan payda bir bütünün kaç parçaya ayrıldığını, kesir çizgisinin üst kısmında yer alan pay ise bu parçalardan kaçının alındığını veya tarandığını göstermektedir. Dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri bir sayının sıfıra bölümünün tanımsız olduğudur. Bir bütünü sıfır parçaya ayıramayacağımız için paydada sıfır bulunamamaktadır.
Kesir Çeşitleri- Basit Kesirler: Payı paydasından küçük olan kesirlere basit kesir adı verilmektedir. Buna örnek olarak 3/5 gösterilebilir. Bunun yanında payı 1 olan basit kesirlere birim kesir adı verilmektedir.
- Bileşik Kesirler: Payı paydasına eşit ya da payı paydasından büyük olan kesir çeşidine bileşik kesir adı verilmektedir. Buna örnek olarak 5/3 gösterilebilir.
- Tam Sayılı Kesirler: Tam sayılı kesirler bir tam sayı ve bir basit kesir ile ifade edilmektedir.
Tam Sayılı Kesri Bileşik Kesre Çevirme: Bir tam sayılı kesiri bileşik bir kesire çevirmek istediğimiz zaman kesirin paydası ile tam sayı çarpılarak bulunan sonuca kesrin payı eklenir.
Bulunan sayı ise paya yazılır.
Bileşik Kesri Tam Sayılı Kesre Çevirme: Bir bileşik kesri tam sayılı bir kesre çevirmek istediğimiz zaman kesrin payı paydasına bölünerek bu bölme işleminden elde edilen bölüm tam kısma, kalan paya, payda ise değiştirilmeden aynen yazılır.
Kesirleri Genişletme: Bir kesrin pay ve paydasını aynı sayı ile çarptığımız zaman kesrin değerinde bir değişme olmaz bu duruma ise kesrin genişletilmesi adı verilmektedir.
Kesirleri Sadeleştirme: Bir kesrin pay ve paydasını aynı sayı ile böldüğümüz zaman yine aynı şekilde kesrin değeri değişmemekle birlikte bu duruma kesirlerin sadeleştirilmesi adı verilmektedir.
Kesirlerde Karşılaştırma ve Kesirlerin Sıralanması: Kesirlerde sıralama yaparken kesirleri birbiri ile karşılaştırma yoluna gideriz. Karşılaştırma ve sıralama işleminde küçüktür (<), büyüktür (>) ve eşittir (=) gibi işaretler kullanılmaktadır. Kesirlerde karşılaştırma ve kesirlerin sıralanmasında birçok yönteme başvurulmaktadır: - Payları eşit olan kesirlerde sıralama; bu gibi bir durumda sıralama yapılacağı zaman kesirlerin paydalarına bakılmaktadır. Böyle bir durumda paydası küçük olan kesir daha büyük olarak alınmaktadır.
- Paydaları eşit olan kesirleri sıralama; bu gibi bir durumda sıralama yapılacağı zaman kesirlerin paylarına bakılmaktadır. Payı büyük olan kesir daha büyük olarak alınmaktadır.
- Paydaları ve payları eşit olmayan kesirleri sıralama; Pay ve paydaları eşit olmayan kesirleri karşılaştırmak istendiğinde öncelikle kesirlerin pay ve paydalarının eşitlenmesi gerekmektedir. Eşitlendikten sonra yukarıda görülen şekillerde karşılaştırma yapılarak sıralanır.
- Tam sayılı kesirleri sıralama; Tam sayılı kesirler karşılaştırılmak istendiğinde iki yol izlenebilmektedir. Önce tam sayılı kesir bileşik kesre çevrilir. Daha sonrasında pay ya da paydaları eşitlenerek sıralama işlemi uygulanır. İkinci yol olarak tam sayılı kesirlerde tam kısmı büyük olan kesir daha büyüktür. Eğer tam kısımları eşit ise kesir kısımları karşılaştırılır.
- Bütüne yakınlık; bu gibi durumlarda kesirlerin tam sayılarına olan yakınlıklarına göre karşılaştırma yapılabilmektedir.
Görüldüğü üzere kesirler konu anlatımı çok karmaşık olmamakla birlikte iyi kavrandığı zaman ileride kullanılacak ya da karşılaşılacak daha üst seviye soru ve problem çözümlerinde çok fazla yarar sağlayabilmektedir. Kesirler konu anlatımı çoğu zaman öğrencileri korkutsa da aslında birkaç soru çözüp pratik yapıldığında korkulacak bir durum olmadığı görülebilir.
20.01.2024 03:50:22
Kesirler Konu Anlatımı ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|