Bitki Biyolojisi Konu Anlatımı; Bitkilerin yapısını inceleyen ve bitkilerin çevre ile etkisini incelmeye alan botanik bölümünün bir ana dalıdır. Bitki hücrelerinin çalışma alanları, fiziksel ve kimyasal süreçlerini kapsamı altına alarak incelme yapar. Bitki biyolojisi dokular ve hücreler arasındaki farklılıkları ve etkileşimlerinin ilişkilerine bakarak bitkilerdeki farklı dokular ve hücreler mevcut mu diye incelemeye alır.
Bitkilerde çimlenme, filizlenme, büyüme ve meyve verme gibi fiziksel ve kimyasal olarak oluşturduğu sonuçlar bitki biyolojisi adı altında incelenir. Bitki biyolojisi konu anlatımı yapılırken incelenmesi gereken dallar vardır. İnceleme yaparken bitki biyolojisi konu anlatımını öncelikle tamamen kavramalı ve daha sonra bu bilgileri edinmeli.
Bitki biyolojisi konu anlatımı ve incelenmesi gereken dokular
Bitkilerin yapısı ve fizyolojisi
Bitkisel Dokular
Yüksek yapılı bazı bitkilerdeki dokular, sürgen doku ve değişmez doku olarak iki dalda incelenir.
Sürgen Dokular; Kökeni embriyo olan bir dokudur.
Özellikleri
- Sürekli bölünme yeteneği olan hücrelerden oluşur.
- Gelişme ve değişimi sağlar
- Bitkinin enine kalınlaşmasını boyuna ise uzamasına etki eder.
- Sürgen dokunun hücreleri canlı, küçük ince çeperli, büyük çekirdekli ve küçük kofulludur.
- Hücrelerinin arasında boşluklar olmayan sürgen dokuların hücrelerinde mitoz bölünme hızlı ve ayrıca hormon üretirler.
Birincil meristem; Bitkinin meydana gelmesini sağlayan ve bitkinin ömrü boyunca bölünmesini kaybetmeyen meristeme verilen addır. Kök, gövde ve dallarda yüksek yapılı yapılı bitkilerde birikir. Sadece bu bölgelerde büyüme noktaları vardır.
İkincil meristem; Sonradan bölünme hücrelerine sahip olan hormonların etkisiyle bu özelliği kazanan değişmez doku hücreleridir. Kök ve gövdenin enine büyümesini sağlayan mantar meristemi sağlayabilir.
Değişmez, bölünmez dokular; Birincil ve ikincil meristem dokular özelliklerini kaybettikleri zaman değişmez dokular meydana getirir.
Temel dokular; Bitkilerdeki farklı dokuların arasını doldurur. Dokuyu oluşturan hücreler canlı, az sayıda kofullu, ince zarlı ve bol sitoplazmaya sahiptirler.
- Özümleme parankiması; Genç gövdede ve dallarında, yeşil bitkilerin yapraklarında bulunur. Organik besin sentezi yapan özümleme parankiması sitoplazmalarında oldukça fazla kloroplast vardır.
- Havalandırma parankiması; Genellikle oksijen oranın az olduğu yerlerde yetişen bitkilerin kök ve gövdelerinde oluşur. Hücrelerin arasında birikmiş olan havayı solunumda kullanarak aynı zamanda bataklık ve su bitkilerinde hava alma ihtiyaçlarını giderirler.
- İletim parankiması; Özümleme parankiması ve iletim demetleri besin maddesi taşıma görevini yerine getirirler.
- Depo parankiması; Bitkilerin ana maddesi olan kök, gövde, tohum ve meyvelerinde bulunur.
Koruyucu dokular; İkiye ayrılan bu dokular epidermis ve periderm olarak iki dalda incelenir.
- Epidermis; Yaprakların üzerini örten genç bir yapıya sahip olan tek tabakalı bir dokudur.
- Periderm; Epidermisin iç ve dış etkileriyle parçalanan yaşlı bitkilerin yerini periderm adıyla anılan mantar dokular doldurur.
İletim dokusu; İki kısımda incelenen bu doku odun borusu ve soymuk borusu olmak üzere iki kısımdan oluşur. Bitkilerde maddelerin taşınmasını sağlayan dokudur.
- Odun demeti; Trake, trakeit, ksilme parankiması ve ksilem sklerenkiması olmak üzere dört hücreden oluşur. Ölü hücreye sahip olan bu doku köklerden yapraklara doğru madde taşımasını yapar.
- Soymuk demeti; Canlı hücrelere sahiptir. Çekirdeksiz yapıya sahip olan kalburlu borular köklerde oluşan amino asit organik maddelerin yapraklarından fotosentez ürünlerinin yapraklarının taşınmasını yavaş bir şekilde gerçekleştirir.
